Bezwzględne obowiązywanie przepisów prawa francuskiego
Pracodawca prowadzący działalność w Polsce, który w ramach świadczenia usług poza jej granicami deleguje pracowników do Francji, posiada konkretne zobowiązania prawne. Otóż obowiązany jest, na podstawie prawa unijnego, do przestrzegania francuskich przepisów prawnych dotyczących warunków zatrudnienia.
Przepisy te obejmują między innymi kwestie związane z maksymalnym okresem pracy i minimalnym okresem wypoczynk. Dotyczą także minimalnego wymiaru płatnych urlopów rocznych oraz minimalnych stawek płacy, wliczając w nie stawkę za nadgodziny.
I. Kompetencje w zakresie egzekwowania nałożonej kary
Wobec pracodawcy delegującego pracowników, który nie będzie przestrzegał we Francji warunków zatrudnienia, tamtejsze organy kontroli mogą zastosować odpowiednie środki. Mianowicie zalicza się do nich m.in. administracyjne kary pieniężne lub grzywny administracyjne.
Zasady ich egzekwowania zostały określone w dyrektywie PE i Rady 2014/67/UE. Na podstawie art. 15 dyrektywy organ administracyjny nakładający karę pieniężną lub grzywnę administracyjną na pracodawcę zwraca się z wnioskiem do właściwego organu administracyjnego w państwie pochodzenia pracodawcy (w PL) o egzekucję nałożonej sankcji.
Zgodnie z polskim aktem prawnym wdrażającym dyrektywę 96/71/WE oraz dyrektywę 2014/67/UE, tj. ustawą z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług organem wyznaczonym do pełnienia roli organu właściwego jest Państwowa Inspekcja Pracy. W sytuacji, kiedy nie zaistnieją podstawy do odmowy wykonania wniosku o egzekucję, Państwowa Inspekcja Pracy uznaje wniosek. Następnie niezwłocznie podejmuje odpowiednie czynności do jego wykonania.
II. Procedura administracyjna Państwowej Inspekcji Pracy:
- po otrzymaniu wniosku o egzekucję administracyjnej kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej od francuskiego organu, Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadza kontrolę formalną wniosku. Polega ona na weryfikacji podstawowych elementów oraz wykonalności wniosku. Państwowa Inspekcja Pracy nie przystąpi do wykonania wniosku, jeżeli decyzja francuskiego organu administracyjnego nie będzie wykonalna lub ostateczna;
- jeżeli wniosek spełnia powyższe wymogi, w nieprzekraczalnym terminie 30 dni od dnia jego otrzymania Państwowa Inspekcja Pracy informuje pracodawcę o otrzymaniu wniosku. Równocześnie powiadamia go o załączonych do niego dokumentach;
- wezwany pracodawca może w ciągu 30 dni od dnia doręczenia powiadomienia o wniosku dobrowolnie uiścić karę lub grzywnę;
- jeżeli po upływie tego terminu zapłata nie nastąpi, Państwowa Inspekcja Pracy przekazuje wniosek Naczelnikowi Urzędu Skarbowego. Jednocześnie załącza do niego tytuł wykonawczy określający wysokość należności pieniężnej wyrażonej w walucie polskiej (przeliczonej wg kursu NBP);
- dalsze postępowanie egzekucyjne odbywa się na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji z uwzględnieniem przepisu, iż Naczelnik Urzędu Skarbowego jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych z egzekucji administracyjnej należności pieniężnych.
Możliwość nieuwzględnienia wniosku organu zagranicznego o wymierzenie kary
Ustawa o delegowaniu pracowników przewiduje dwie sytuacje, gdy Państwowa Inspekcja Pracy może zwrócić wniosek organowi wnioskującemu. Może to nastąpić, gdy:
- ogólna kwota kary pieniężnej lub grzywny administracyjnej wynosi mniej niż 350 euro lub
- decyzja francuskiego organu administracyjnego jest sprzeczna z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej.
O swojej decyzji Państwowa Inspekcja Pracy zawiadamia pracodawcę.
I. Fakultatywny charakter dyspozycji
Należy podkreślić, że w przypadku zaistnienia powyższych okoliczności ustawodawca nie nakłada obowiązku zwrotu wniosku. Jest to dyspozycja fakultatywna, a decyzja należy do Państwowej Inspekcji Pracy.
II. Droga odwoławcza i obowiązek informacji
Kwestionowanie nałożonej kary lub grzywny możliwe jest tylko w państwie, gdzie została ona nałożona. W takiej sytuacji, organ prowadzący egzekucję w Polsce zawiesza postępowanie egzekucyjne.
Zgodnie z nowymi przepisami do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy też powiadamianie pracodawcy delegującego pracownika z terytorium RP o decyzji w sprawie nałożenia na tego pracodawcę kary w innym państwie członkowskim. Dotyczy to zarówno administracyjnej kary pieniężnej jak i grzywny administracyjnej w związku z naruszeniem przepisów dotyczących delegowania pracowników.
Ważną kwestią, ujętą zarówno w dyrektywie PE i Rady 2014/67/UE i ustawie o delegowaniu, jest zapis, iż wyegzekwowane kwoty administracyjnych kar pieniężnych lub grzywien administracyjnych nałożonych na pracodawców delegujących pracowników stanowią dochód państwa, w którym prowadzona jest egzekucja, czyli Polski. Pomimo faktu, iż zostały wymierzone na terytorium innego państwa Unii Europejskiej, np. we Francji. Tak ukształtowane przepisy prawne mogą stanowić zachętę dla polskich organów egzekucyjnych do skrupulatnego ściągania należności od pracodawców.